نوع واکنش، احساس و نگرش افراد در انواع مختلف روابط صمیمانه متفاوت است. مثلا نوع احساسات یک مادر نسبت به فرزند متفاوت از کنش، احساس و اشتغالات ذهنی یک عاشق و معشوق نسبت به یکدیگر است و در نهایت تحلیل این نتایج نشان داد که عشق یک حالت روانشناختی است که دارای سه بعد شوریدگی، صمیمیت، تصمیم _تعهد است.
عشق فرآیندی روانشناختی است که در دهههای اخیر مورد توجه روانشناسان قرار گرفته است، چرا که یکی از موضوعات مورد توجه در ازدواج است. در یک تعریف کلی و عام، عشق را میتوان احساسی ژرف دانست که فرد آنرا دریک رابطه دوطرفه با دیگری تقسیم میکند.
استرنبرگ (۱۹۸۹) از جمله کسانی بود که در مورد عشق نظریه پردازی کرد، او در سال ۱۹۸۶ پرسشنامه¬ای تهیه کرد و آن را به گروههای مختلف با روابط متفاوت داد. او مشاهده کرد که نوع واکنش، احساس و نگرش افراد در انواع مختلف روابط صمیمانه متفاوت است. مثلا نوع احساسات یک مادر نسبت به فرزند متفاوت از کنش، احساس و اشتغالات ذهنی یک عاشق و معشوق نسبت به یکدیگر است و در نهایت تحلیل این نتایج نشان داد که عشق یک حالت روانشناختی است که دارای سه بعد شوریدگی، صمیمیت، تصمیم _تعهد است. (رایس،۱۹۹۷)
شوریدگی: عبارت است از احساس جذابیت فیزیکی همراه با کنش فیزیولوژی، جذابیت جنسی و اشتغال ذهنی مثبت به معشوق. شور و هیجان، در واقع تجربهی یکسانگونهی دو نفر در باب تمایلات عاطفی و احساسی نسبت به یکدیگر است که به صورت لبخندها، شادیها، بیتفاوتیها، حسرتها، غمها و دلخوریها تبلور مییابد و جنبهی انگیزشی دارد.
صمیمیت: عبارت است از محبت و اظهار علاقه، مراقبت و مسئولیت به فردی که او را دوست داریم. صمیمیت را می-توان همگونی وتجانس با دیگری دانست که عقل، تفکر و اندیشه بر آن صحه میگذارد و جاری شدن احساس را مشروعیت میبخشد.
تصمیم- تعهد: عبارت است از تصمیمهای خودآگاهانه و غیر خودآگاهانه که فرد برای دوست داشتن دیگری اتخاذ میکند و خود را متعهد به حفظ آن مینماید. تعهد در واقع احساس ضرورت تلاش و کوشش برای بهتر شدن شرایط دیگری است. (استرنبرگ۱۹۸۹، به نقل از ویکی پدیا، ۲۰۰۹:۱) این جزء شامل تصمیمگیری در این باره است که فقط با یک نفر باشد و شریک دیگری انتخاب نکند و این ارتباط را مهمتر از ارتباط با هر فرد دیگری تلقی کند. این بعد شامل تصمیمگیری کوتاه مدت برای دوست داشتن و یک تصمیمگیری دراز مدت برای تعهد، حفظ و نگهداری عشق است. (دویر، ۲۰۰۰، به نقل از فرحبخش، ۱۳۸۵:۴)
البته استرنبرگ عقیده دارد که این اجزا در همه روابط عاشقانه یکسان نیست و موفقیت در عشقورزی، بستگی به توانایی ما در تغییر هماهنگ اجزا دارد (استرنبرگ، ۱۹۸۵، به نقل از ویکی پدیا، ۲۰۰۹:۲و۳)
عشق و تفاوت های جنسیتی - بخش چهارمعشق و تفاوت های جنسیتی - بخش سومعشق و تفاوت های جنسیتی - بخش دوم