انگیزه‌های جراحی زیبایی - بخش نخست

در دنیای مدرن امروز با توجه به تغییر ارزش‌ها و معیارهای جوامع، شاهد سیل عظیمی از کسانی هستیم که به جراحی‌های زیبایی روی می‌آورند. در میان این افراد که شامل زنان و مردان هستند درصد بیشتر متعلق به زنان است که میل عجیبی به تغییر ظاهر خود دارند. این نشان دهنده‌ی اهمیت دادن به تصور بدنی از خویش است. باتوجه به بالا بودن رتبه‌ی کشورمان در زمینه‌ی جراحی‌های زیبایی، پرداختن به این موضوع بین رشته‌ای روانشناختی و جامعه شناختی خالی از لطف نیست. از همین رو طی این شماره و شماره‌های آینده بر آنیم تا تحلیل جامع از این افزایش این امر ارائه دهیم.
تصویر بدنی، یکی از سازه‌های روان‌شناختی و یک مفهوم محوری برای روان‌شناسان سلامت است. اصطلاح تصویر بدنی، دو بعد ادراکی و نگرشی دارد. مولفه‌ی ادراکی تصویر بدنی، به چگونه دیدن اندازه، شکل، وزن، چهره، حرکت و اعمال‌مان مربوط می‌شود در حالی‌که مولفه‌ی نگرشی به این موضوع مربوط می‌شود که ما چه احساسی درباره‌ی این ویژگی‌ها داریم و چگونه این احساس‌ها، رفتارمان را هدایت می‌کند.
متخصصان بهداشت روانی، به دلیل اهمیت تصویر بدنی در ارتباطات اجتماعی و روابط بین فردی پژوهش‌های گوناگونی را در این زمینه انجام داده‌اند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که برخی افراد اشتغال ذهنی مداومی درباره‌ی ظاهر جسمانی خود دارند و علی‌رغم طبیعی یا تقریبا طبیعی بودن  ظاهر جسمانی، ترس مفرط و نگران کننده‌ای از زشت یا غیر جذاب بودن خود گزارش می‌کنند. به نظر می‌رسد افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، معمولا احساس خوبی نیز نسبت به زندگی خواهند داشت. در واقع، تصویر مثبت ازجسم خویش، سبب ایجاد حس ارزشمندی در فرد و تصویر ذهنی که به هر صورت دستخوش تغییر شده باشد، منجر به تغییراتی در میزان حس ارز شمندی می‌شود.
با توجه به نامشخص بودن حدود نقش‌ها و انتظارات متعارف و مرسوم میان مردان و زنان، تعجب برانگیز نیست که پژوهش‌ها در زمینه‌ی جهت‌گیری نقش جنسی، تعابیری در حوزه‌ی، تصویر بدنی یافته باشد و این موضوع به صورت پیچیده‌ای به احساس رضایت از زندگی که حوزه‌ای از روان‌شناسی مثبت‌نگر است؛ حوزه‌ای که تلاش می‌کند ارزیابی‌های شناختی و عاطفی مردم از زندگی‌شان را مورد بررسی قرار دهد، گره خورده است. پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهد، زنانی که تصویر بدنی مثبت‌تری دارند، از زندگی خود راضی‌ترند. تاثیرات مثبت و منفی تصویر بدنی فرد روی کیفیت روانی- اجتماعی زندگی وی نیز تاثیر، می‌گذارد.
با این مقدمه سعی می‌کنیم در شماره‌ی آینده، به بررسی تصویر بدنی و خود پنداره در میان زنان و مردان و انگیزه‌های جراحی زیبایی در بین این دو گروه بپردازیم.